نیکولا سعدی کارنو
نیکلا لئونار سعدی کارنو (Nicolas Léonard Sadi Carnot) (۱۷۹۶ – ۱۸۳۲) که بیشتر بانام سعدی کارنو شناخته میشود، فیزیکدان و مهندسی فرانسوی بود که قانون دوم ترمودینامیک را کشف کرد و چرخه کارنو در ماشینهای گرمایی به نام اوست.
کارنو در یک خانوادهٔ برجسته و ممتاز فرانسوی به دنیا آمد.
نام اصلی
Nicolas Léonard Sadi Carnot
متولد
۱ ژوئن ۱۷۹۶ میلادی
پاریس
درگذشت
۲۴ اوت ۱۸۳۲ میلادی،
ابتلا به بیماری وبا
اقامتگاه
فرانسه
پدرش لازار کارنو (۱۷۵۳ تا ۱۸۲۳) ریاضیدان انقلابی، طراح نقشههای جنگی، پدیدآورندهٔ چهارده ارتش جمهوری فرانسه و از شخصیتهای برجستهٔ دولتی محسوب میشد که به علت ابداع روشهای نوین و مؤثر جنگی برای مقابله با دولاروپایی طراح پیروزی نامگرفته بود.
برادرش آزادیخواه و سیاستمداری برجسته بود و برادرزادهاش، ماری فرانسوا سعدی کارنو، به ریاست جمهوری فرانسه رسید.
پدر کارنو به فرهنگ و ادب فارسی عشق میورزید و به علت علاقهٔ وافرش به سعدی، شاعر پرآوازهٔ ایرانی، نام میانی فرزندش را سعدی نهاد.
زندگینامه
کارنو در سن شانزدهسالگی وارد مدرسهٔ پلیتکنیک شد.
او همزمان با محصلین دیگری چون ناویر و کریولیس (که آنها هم بعدها دانشمندان بزرگی شدند)، نزد استادان بزرگی ازجمله گیلوساک، پواسون، آراگو و آمپر به تحصیل پرداخت.
پس از طی مدرسهٔ پلیتکنیک، با درجهٔ افسری وارد ارتش فرانسه شد، ولی پس از سقوط ناپلئون و تبعید پدرش، از ارتش خارج شد.
پس از آن در پاریس اقامت گزید.
در پاریس با دانشگاه سوربون و کالج دوفرانس در ارتباط بود. به موسیقی و تئاتر دلبستگی داشت و حتی دربارهٔ رقص و شمشیر بازی تحقیق میکرد.
در همین زمان به صنعت علاقهمند شد و شروع به مطالعهٔ نظریهٔ گازها کرد.
اولین اثر مهم کارنو جزوهای بود که در سالهای ۱۸۲۲ تا ۱۸۲۳ نگاشت و در آن برای تعیین رابطهٔ ریاضی کار تولیدشده بهوسیلهٔ یک کیلوگرم بخار تلاش کرد.
پس از انتشار این اثر به تحقیقات خود ادامه داد و نظریات خود را کاملتر کرد که یادداشتهایی از آنها بهجای مانده است.
در آن زمان ماشین بخار بهوسیلهٔ جیمز وات اختراعشده بود و در صنعت نقش مهمی ایفا میکرد.
بااینحال و علیرغم کوششهای صنعتگران، بازده آن بسیار اندک بود.
در آن زمان هنوز اطمینان کاملی نسبت به قانون بقای انرژی وجود نداشت، و انرژی و گرما متفاوت از هم انگاشته میشدند و اصولاً گرما بهعنوان مادهای بیوزن و نامرئی پنداشته میشد.